Нарматыўна-прававыя дакументы,
якія рэгуліруюць вырашэнне праблемы дамашняга насілля ў Рэспубліцы Беларусь:
1. Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь;
2. Крымінальны кодэкс Рэспублікі Беларусь;
3. Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб адміністрацыйных правапарушэннях;
4. Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб шлюбе і сям'і;
5. Грамадзянскі Кодэкс Рэспублікі Беларусь;
6. Закон Рэспублікі Беларусь "Аб асновах дзейнасці па прафілактыцы правапарушэнняў";
7. Закон Рэспублікі Беларусь "Аб сацыяльным абслугоўванні".
Заканадаўчая база Рэспублікі Беларусь, якая рэгуліруе пытанні дамашняга насілля (падрабязна)
Гвалт (насілле) - любая форма ўзаемаадносін, накіраваная на ўсталяванне або ўтрыманне кантролю над іншым чалавекам.
Фізічнае насілле - наўмыснае нанясенне дзіцяці фізічных пашкоджанняў, якія могуць прывесці да смерці, або выклікаюць сур'ёзныя, якія патрабуюць медыцынскай дапамогі парушэнні фізічнага або псіхічнага здароўя, або вядуць да адставання ў развіцці; цялесныя пакаранні, якія наносяць шкоду фізічнаму або псіхічнаму здароўю дзіцяці.
Псіхічнае (эмацыйнае) насілле – працяглае, сталае ці перыядычнае псіхалагічнае ўздзеянне, якое прыводзіць да фармавання ў дзіцяці паталагічных рыс характару ці парушаючае развіццё яго асобы.
Названыя дзеянні выяўляюцца ў аднаразовым або хранічным уздзеянні на дзіця, варожым або безасабовым стаўленні да яго. Наступствы іх прыводзяць да зніжэння самаацэнкі, страты веры ў сябе, фарміравання паталагічных рыс характару, якія выклікаюць парушэнне сацыялізацыі.
Сэксуальнае насілле - уцягванне дзіцяці з яго згоды або без такога ў прамыя або непрамыя дзеянні сексуальнага характару з дарослым з мэтай атрымання апошнім сэксуальнага задавальнення або выгады. Сэксуальны гвалт уключае як прамыя сэксуальныя кантакты, так і непрамыя: дэманстрацыя дзіцяці аголеных геніталій, дэманстрацыя парнаграфічных матэрыялаў, а таксама ўцягванне дзіцяці ў выраб падобных матэрыялаў, падглядванне за дзіцем падчас здзяйснення ім інтымных працэдур, "грумінг", які здзяйсняецца, як правіла, пасродкам сеткі Інтэрнет.
''яўляецца высокалатэнтнай з'явай, бо па розных прычынах (пачуццё боязі, сораму, віны і да т.п.) дзеці, якія сутыкаюцца з сэксуальным гвалтам, рэдка звяртаюцца за дапамогай.
Ранняе выяўленне выпадкаў насілля ў адносінах да непаўналетніх і аказанне дзецям комплекснай дапамогі мінімізуе шкоду іх здароўю і развіццю.
Мэта інфармавання - павышэнне аператыўнасці ў атрыманні інфармацыі аб фактах жорсткага абыходжання з непаўналетнімі з мэтай своечасовага рэагавання і аказання неабходнай дапамогі рознымі суб'ектамі прафілактыкі правапарушэнняў у сферы іх кампетэнцыі.
Педагагічным работнікам - падчас адукацыйнага працэсу, вывучэння асаблівасцяў сямейнага выхавання навучэнцаў, пры правядзенні гутарак з навучэнцамі і іх законнымі прадстаўнікамі неабходна звяртаць увагу на:
1. Прыкметы фізічнага насілля: множныя сінякі, драпіны і рубцы, апёкі, ранкі, рознага роду траўмы. Найбольш распаўсюджаным сведчаннем фізічнага гвалту з'яўляюцца сінякі. Аб невыпадковым характары любых пашкоджанняў на целе дзіцяці сведчыць: іх размяшчэнне (на плячах, грудзях, ягадзіцах, унутранай паверхні сцёгнаў, на шчоках і г.д.);
абрысы пашкоджанняў на скуры нагадваюць тыя прадметы, якімі яны былі нанесены (спражка рамяня, шнур, палка, сляды пальцаў). Могуць быць шматлікія сляды збіцця, пры гэтым разам са свежымі пашкоджаннямі могуць візуалізавацца старыя рубцы і шнары.
2. Формы псіхічнага насілля: адкрытае непрыманне і крытыка дзіцяці, абраза і зневажэнне яго годнасці, пагрозы, якія выяўляюцца ў славеснай форме без фізічнага гвалту, наўмысная фізічная ці сацыяльная ізаляцыя, прад'яўленне дзіцяці празмерных патрабаванняў, якія не адпавядаюць яго ўзросту і магчымасцям; аднаразовае грубіянскае псіхічнае ўздзеянне, якое выклікала ў дзіцяці псіхічную траўму.
3. Асаблівасці фізічнага стану і паводзін дзіцяці: сэксуалізаваныя паводзіны (напрыклад, цікавасць у дзіцяці да фільмаў эратычнага і парнаграфічнага характару, імітацыя палавога акту з дапамогай лялек, схільнасць да сэксуальных дзеянняў з іншымі дзецьмі), прыніжаная самаацэнка, агіда, сорам, віна, недавер , пачуццё ўласнай сапсаванасці, неўласцівыя раней дзіцяці непрыстойныя выразы, суіцыдальныя размовы і спробы і інш.
4. Асаблівасці ўзаемаадносін у сям'і, калі назіраюцца: неаднаразовае зварот па медыцынскую дапамогу ў сувязі з пашкоджаннямі; неадпаведнасць характару пашкоджання абставінам здарэння па аповядах законных прадстаўнікоў або відавочцаў; супярэчлівыя, блытаныя тлумачэнні законных прадстаўнікоў аб прычынах узнікнення траўмы ў дзіцяці;
абвінавачанне ў тым, што здарылася з самым непаўналетнім; адсутнасць занепакоенасці за лёс і здароўе дзіцяці, бяздзейнасць або пазней зварот за медыцынскай дапамогай;неадэкватная ацэнка цяжкасці траўмы, імкненне яе перабольшыць або прыменшыць; занепакоенасць уласнымі праблемамі, апавяданні аб тым, як іх каралі ў дзяцінстве.
Пералічаныя прыкметы яшчэ не сведчаць аб тым, што ў адносінах да дзіцяці меў месца гвалт, яны могуць быць абумоўлены іншымі прычынамі. Тым не менш, такія "знакі" павінны прыцягнуць увагу педагагічнага работніка.
Таксама падставай для інфармавання законных прадстаўнікоў навучэнцаў і (або) супрацоўнікаў органаў унутраных спраў аб наяўнасці прыкмет гвалту ў дачыненні да непаўналетніх можа быць:
інфармацыя, якая паступіла ад дзіцяці;
інфармацыя, якая паступіла ад чальцоў сям'і непаўналетняга;
інфармацыя, якая паступіла ад работнікаў устаноў адукацыі;
інфармацыя, якая паступіла ад аднагодкаў і сяброў, суседзяў, іншых грамадзян;
інфармацыя, сабраная падчас псіхалагічнай дыягностыкі, назіранняў за дзіцем;
інфармацыя, якая паступіла ад медыцынскага работніка ўстановы адукацыі.
